Het uitzicht op een duurzaam, ecologisch en solidair Europa lijkt steeds verder weg. De vluchtelingencrisis, het gebrek aan echte maatregelen voor het beteugelen van de financiële wereld en de geheimzinnigheid rond de TTIP onderhandelingen zijn voorbeelden hoe het niet moet. We willen die zaken in het kader van ons programma van De Grote Transitie in de loop van dit jaar aan de orde stellen. Voor dit beoogde debat is er nu ook een extra impuls met de komst van een nieuwe beweging.
De democratisering van Europa zal het centrale agendapunt vormen voor de nieuwe beweging DiEM 25 (Democracy in Europe Movement 25). Het cijfer staat voor 2025 en de belangrijkste aanjager van deze nieuwe beweging is Yanis Varoufakis, de voormalig Minister van Financiën van Griekenland.
Het voorlopige manifest heeft als missie: “To democratise Europe or to abolish the EU.” Op 9 februari zal Varoufakis zijn beweging in Berlijn presenteren. De keuze van Berlijn is pikant te noemen. Het feit dat Varoufakis met zijn DiEM 25 een duidelijke keus maakt voor Europa is een belangrijk gegeven. De missie geeft de urgentie aan, maar is ook een teken aan de wand, wat mij betreft terecht. Zonder een radicale democratisering zal de EU het komende decennium niet overleven. Dit sluit naadloos aan bij de formulering in de paragraaf over Europa in De Grote Transitie van het Platform DSE: “Als Europa zich niet vernieuwt tot een democratische, solidaire en ecologische structuur en blijft hangen in een neoliberale winner-take-all mentaliteit, dan zien we het somber in.”
Het manifest van DiEM 25 sluit ook nauw aan bij de vele bewegingen die overal in Europa ontstaan zijn en waarin een basisdemocratie een belangrijk uitgangspunt is. In die bewegingen zijn allerlei variaties te vinden van actiegroepen op anarchistische grondslag tot politieke bewegingen die bij verkiezingen betrokken zijn.
“Rule by Europe’s peoples, government by the demos, is the shared nightmare of…” en dan volgen een achttal groepen die hier bijzonder slecht van zullen slapen, van de Brusselse technocraten en lobbyisten, via de trojka die in Griekenland met de Eurogroep een nefaste rol speelden tot de grote ondernemingen die in geheime overleggen de publieke opinie vormen. DiEM 25 wil een golf van democratisering over Europa in beweging zetten. Daartoe is een verre horizon gekozen van 10 jaar, maar er worden ook dichterbij liggende doelen geformuleerd. Binnen een jaar volledige transparantie in besluitvorming, waaronder de life-streaming van Europese bijeenkomsten en publicaties van de notulen van de ECB en TTIP onderhandelingen. Binnen twee jaar moet een constitutionele assemblee gekozen worden die zich gaat bezig houden met de formulering van de toekomstige democratie constitutie van Europa.
Ik vind het jammer dat behalve de Europese democratisering niet ook een aantal ecologisch en economische uitgangspunten geformuleerd worden. Democratie is immers niet een vrij zwevend beginsel, maar is onderdeel van het hele maatschappelijke systeem. Niettemin lijkt mij deze nieuwe beweging van groot belang en voor het Platform DSE iets om nauwkeurig te volgen en mogelijk betrokken te raken. Het raakt immers ook wat in de slotzin van De Grote Transitie bij ‘Solidair Europa’ genoemd wordt:
“De meest gewenste toekomst van de EU staat of valt met de acties die van onderop genomen worden. Door daadwerkelijk het debat te beginnen; door de alternatieven te bespreken in politieke partijen en Ngo’s en door initiatieven over de grens heen te organiseren.”
– John Huige
Verder lezen: http://www.krapuul.nl/elders/europa-2/2548969/carpe-diem/
Wie de formele aankondiging van het initiatief DiEM 25 van Varoufakis et al morgenavond in Berlijn live wil volgen kan terecht op de site, en ze beloven dat de opname daarna ook terug te zien is op Vimeo: https://www.volksbuehne-berlin.de/praxis/diem_25/